บทสรุปฉบับแฮมแฮม

  หลักปรัชญาเซน ทุก ๆ วันไม่ใช่วันเดียวกัน   ถึงแม้ชีวิตประจำวันของคนเรา อาจจะต้องตื่นเช้าขึ้นมา แล้วทำกิจวัตรประจำวันที่ซ้ำกัน เหมือนกันทุก ๆ วัน จนบางทีเราแทบแยกไม่ออกว่า เมื่อวานกับวันนี้ มันต่างกันตรงไหน     เพราะเมื่อตื่นขึ้นมา เราก็ต้องอาบน้ำแต่งตัวเหมือนเดิม กินของเดิม ๆ  แล้วเดินทางไปทำงานด้วยเส้นทางเดิม ๆ     แต่อย่างไรก็ตาม สุดท้ายแล้ว แต่ละวันก็ไม่ใช่วันเดียวกันอยู่ดีครับ     หากเราสังเกตถึงสิ่งเล็ก ๆ  ที่เกิดขึ้นในชีวิตของเรา เราจะพบว่า ถึงแม้เราจะทำทุกอย่างเหมือนเดิม   เหมือนกันทุกวันก็ตาม แต่ทุกอย่างนั้น มันมีความแตกต่างและเปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ     ไม่ว่าจะเป็นสายลม และแสงแดดที่กระทบวัตถุต่าง ๆ  รสสัมผัสและความรู้สึกที่แตกต่างกันในทุกเช้า     ซึ่งยามเช้านั้นเป็นช่วงเวลาที่จะเปิดโอกาสให้เราได้สัมผัสกับความเปลี่ยนแปลงของธรรมชาตินี้ ได้อย่างเต็มที่ครับ     ไม่ว่าจะด้วยศาสตร์แขนงไหนก็ตาม มักจะเห็นตรงกันว่า การตื่นเช้านั้น เป็นประโยชน์มากกว่าโทษเสมอ     ว่ากันว่าพระสงฆ์ที่ฝึกฝนแบบเซน หลาย ๆ ท่านนั้น อายุยืนยาวมากกว่าคนปกติครับ ที่เป็นเช่นนั้นเพราะว่า พวกท่านมีกิจกรรมที่ต้องทำ ยา

  หลักปรัชญาเซน ลองตื่นให้เช้าขึ้นสัก 15 นาที   หลายคนเวลาคิดที่จะเปลี่ยนแปลงตัวเองขึ้นมานะครับ ก็มักจะคิดว่า การตื่นให้เช้าขึ้น   มันย่อมทำให้ชีวิตเปลี่ยนแปลงไป จากหน้ามือเป็นหลังมือแน่ ๆ     หลายคนจึงพยายามฝืนตัวเองนะครับ จากที่ปกติตื่นประมาณ 7- 8 โมงเช้า ก็ไปตื่น ตี 4 ตี 5 เลย ซึ่งช่วงแรก ๆ     มันก็ทำได้ล่ะครับ เพราะว่าเรายังมีแรงฮึดอยู่ แต่พอผ่านไปสัก 3-4 วัน   เราก็จะเริ่มกลับมาตื่นสายอีกเหมือนเดิม     ที่เป็นแบบนั้นจริง ๆ แล้วก็เพราะว่า เราเปลี่ยนแปลงเฉพาะช่วงเวลาเช้าไม่ได้ครับ หากเรายังคงใช้ชีวิตเหมือนเดิม นอนดึกเหมือนเดิม คิดมากเหมือนเดิม กินของไม่มีประโยชน์เหมือนเดิม ต่อให้เราตื่นเช้าขึ้นได้จริง ๆ       ชีวิตเราก็ไม่เปลี่ยนไปเหรอกครับ เผลอเผลออาจจะทำให้เหนื่อยกว่าเดิมซะด้วยซ้ำ     ซึ่งปรัชญาเซนบอกไว้ว่า จริง ๆ แล้วสิ่งที่ทำให้ชีวิตเราวุ่นวายสับสน   สิ่งที่ทำให้เรายุ่งอยู่ตลอดเวลา มันไม่ใช่เพราะว่า เรามีเวลาน้อยเกินไปเหรอกนะครับ     แต่ตัวการที่ทำให้เราเหนื่อย   มันเป็นเพราะใจของเราไม่ผ่อนคลาย ต่างหาก     ถ้าหัวใจเราเต็มไปด้วยความวุ่นวายสับสน ไม่ว่าจะ

  หลักปรัชญาเซน อยู่นิ่ง ๆ กับตัวเองวันละ 10 นาที   ปรัชญาเซนบอกไว้ว่า ยิ่งเรามีชีวิตที่เรียบง่ายมากเท่าไหร่ ความทุกข์ก็จะหายไปง่ายขึ้นเท่านั้นครับ   ในแต่ละวันคุณผู้อ่าน อาจจะยุ่งวุ่นวาย กับหน้าที่และความรับผิดชอบ มีสิ่งที่เราต้องทำอยู่เยอะแยะเต็มไปหมด จนคนบางคนแทบจะไม่มีเวลาได้หยุดพักเลย     แต่เอาจริง ๆ นะครับผม ก็เชื่อว่าต่อให้คุณผู้อ่านมีเวลาว่างสามารถอยู่เฉย ๆ ได้  คุณผู้อ่านก็คงจะไม่อยู่เฉย ๆ  อยู่ดีใช่ไหมล่ะครับ เราก็คงจะหยิบมือถือของเราขึ้นมา เพื่อที่จะทำนู่นทำนี่อยู่ตลอดเวลา   เรียกได้ว่ามนุษย์เรา ทุกวันนี้ แทบจะไม่ปล่อยให้ตัวเองว่างเลย แม้แต่วินาทีเดียว     แต่ก็นั่นแหละครับ การที่เราต้องทำสิ่งต่าง ๆ  อยู่ตลอดเวลา บางครั้ง มันก็อาจจะทำให้เรา  ลืมสังเกตสิ่งที่สำคัญที่สุดไป ซึ่งสิ่งที่ผมหมายถึงก็คือ ตัวของเราเองยังไงล่ะครับ   เมื่อเราไม่รู้จักที่จะสังเกตตัวเอง แล้วเราจะรู้ได้ยังไงล่ะครับว่า เรามีความสุขจากอะไรกันแน่ หรืออะไรทำให้เราเกิดความทุกข์กันแน่     ดังนั้น พระมะสุโนะ ชุนเมี่ยว เจ้าอาวาสวัดเซน ท่านจึงได้ชี้แนะว่า เพียงแค่วันละ 10 นาทีก็พอครับ ให้นั่งนิ่ง ๆ โดยไม่วอกแวก

  เมื่อประมาณ 2-3 วันก่อนครับ คุณภรรยาของผม   ก็ได้นำหนังสือแจกฟรีนะครับ กลับมาที่บ้านด้วย หนังสือชื่อว่าผ่านทุกข์พบสุขครับ ซึ่งอ่านชื่อหนังสือแล้ว   ผมก็คิดนะครับว่า ต้องเป็นหนังสือพูดเกี่ยวกับเรื่องของความสุขความทุกข์อีกแล้วแน่ ๆ   ซึ่งหนังสือแบบนี้มีอยู่เต็มบ้านแล้วนะครับ ผมก็เลยไม่ได้ให้ความสนใจสักเท่าไหร่   หลังจากนั้นไม่นาน   ผมก็ได้เหลือบไปเห็นชื่อผู้เขียนครับ ผู้เขียนหนังสือเล่มนี้คือพระไพศาลวิสาโลครับ ผมก็เลยเปิดใจ ลองอ่านดูสักนิดหนึ่ง ปรากฏว่าไม่ผิดหวังเลยครับ มันได้อะไรมากกว่าที่เราคิดจริง ๆ     มีประเด็นหนึ่งครับ ที่อยากจะนำมาพูดในวันนี้มาก ๆ เลยครับ นั่นก็คือการอยู่เป็นโสด คือผมพึ่งดูข่าวช่อง 3 มาครับ เขาบอกว่าตอนนี้   ประเทศไทยกำลังเข้าสู่ยุคของ ผู้สูงอายุอย่างแท้จริงครับ เด็กเกิดใหม่   ปีนี้เป็นปีแรกเลยนะครับ ที่มีไม่ถึง 6 แสน คน ก็คือถ้าปล่อยไว้อย่างนี้นะครับ อนาคตประเทศไทย   จะมีแต่ผู้สูงอายุเต็มไปหมดอย่างแน่นอน ที่เป็นแบบนั้นนะครับ ก็เพราะว่าในยุคปัจจุบัน   คนเริ่มหันมาใช้ชีวิตอยู่เป็นโสดกันมากขึ้น ส่วนคนแต่งงาน ก็ไม่ค่อยกล้าที่จะมีบุตรกันครับ เพราะว่ากังวลเรื่อ

  มีเรื่องพิศวงเกี่ยวกับความสูญเสียของผู้สูงอายุ ที่ทำให้ผมงงมากๆ ไม่แน่ใจว่าคุณตาคุณยายของคุณผู้อ่านเป็นแบบผมกันไหมนะครับแต่ว่า สมัยตอนที่คุณตาของผมมีชีวิตอยู่นะครับ ท่านสุขภาพแข็งแรง และมีความทรงจำที่ดีมาก ๆ  แต่แล้วในวัน ที่คุณยายผมได้เสียชีวิตลง ในวันที่คุณตารู้ว่าคุณยายนั้นได้จากไปแล้ว ความทรงจำของท่านก็หายไปในทันที ท่านจำคนรอบตัวไม่ได้เลย แม้แต่หลานๆชื่ออะไร ก็จำไม่ได้  ทั้งๆที่ก่อนหน้านี้ก็ยังจำได้ปกติ  แต่เมื่อวันเวลาผ่านไปทุกอย่างก็กลับไปเป็นเหมือนเดิม คุณตาผมกลับมาจำได้เหมือนเดิม แล้ววันหนึ่งผมก็ได้ดูภาพยนตร์เรื่องนึงครับ ซึ่งมีเหตุการณ์ที่คล้ายกับชีวิตจริงของคุณตาผม นั่นคือภาพยนตร์เรื่องยิปมันนั่นเอง แต่เป็นคนละเวอร์ชั่นกับที่ ดอนนี่ เยน เล่นนะครับ  โดยจะมีฉากที่ยิปมัน ได้โทรศัพท์กลับไปที่บ้าน แล้วได้ทราบข่าวว่าภรรยาของเขานั้นได้เสียชีวิตแล้ว ลิปมันเดินอยู่ในตลาดสักครู่ แล้วจู่ๆความทรงจำก็เลือนหายไป  เรื่องนี้ทำให้ผมสนใจว่าการสูญเสียคนรักไปของผู้สูงอายุ นั้นส่งผลกระทบทำให้ความทรงจำหายไปชั่วขณะหนึ่งทุกคนเลยหรือเปล่า  แล้ววันหนึ่ง เหตุการณ์นี้ก็ได้เกิดขึ้นอีกครั้งหนึ่ง เมื่อคุ

  คำว่า Introvert  ตอนแรกที่ผมได้ยินนะครับ ผมก็ไม่รู้ครับว่ามันแปลว่าอะไร ก็ฟังผ่าน ๆ ไป แต่พอนาน ๆ เข้าเนี่ย ก็เริ่มได้ยินบ่อยขึ้นครับ คือพอสแคสเตอร์ หลาย ๆ ท่าน ที่มีชื่อเสียง เขาก็ชอบบอกว่าตัวเองเนี่ย เป็นคนประเภท introvert แล้วเขาก็ไม่อธิบายต่อครับ ก็พูดเรื่องอื่นไปเลย มันทำให้ผมรู้สึกเหมือนกับว่า ไอคำนี้เนี่ย ต้องเป็นคำพื้นฐานที่ทุกคนควรรู้หรือเปล่า     ถ้าคุณผู้ฟังคนไหนยังไม่ทราบนะครับ ว่า ไอเจ้า Introvert extrovert ที่เขาพูด ๆ กันเนี่ย มันคืออะไร วันนี้เรามาเรียนรู้ไปพร้อม ๆกันนะครับ   จุดเริ่มต้นของคำ ๆ นี้ มันเกิดจาก จิตแพทแล้วก็นักจิตวิทยาที่ชื่อว่า   Carl Gustav Jung  เป็นภาษาสวีเดนครับ   คือเค้าได้คิดค้นทฤษฎี บุคลิกภาพของมนุษย์ขึ้นมาครับ คาวจุงเนี่ย จะแบ่งบุคลิกภาพของมนุษย์ออกเป็น 2 ประเภทด้วยกันก็คือ  introvert   แล้วก็ extrovert    introvert  เนี่ย ก็คือบุคลิกภาพแบบเก็บตัวครับ   เขาอธิบายว่าคนที่เป็น introvert  ก็คือคนที่ชอบอยู่คนเดียว ชอบเก็บตัว ไม่ชอบเข้าสังคม มีนิสัยอ่อนไหวแล้วก็ขี้อายครับ คือจะรู้สึกมีความสุขมากกว่าครับ ถ้าได้ใช้เวลาอยู่กับตัวเอง ได้นั